Ruim 60% van de websites en applicaties van de overheid is niet digitaal toegankelijk. Dit blijkt uit het overzicht op Dashboard Digitoegankelijkheid, een database met alle websites en applicaties van de Nederlandse overheid. Slechts 5% is wél digitaal toegankelijk. Waarom voldoen zoveel websites niet aan wettelijke verplichting en wanneer is een website toegankelijk?
Wat is digitale toegankelijkheid?
Digitale toegankelijkheid houdt in dat je websites, apps en digitale teksten zo maakt dat iedereen, ook mensen met een beperking, ze goed kunnen gebruiken en begrijpen.
Het is goed voor iedereen als websites en apps makkelijk te gebruiken zijn, niet alleen voor mensen met een beperking maar ook mensen met een letsel. Iemand kan na een operatie bijvoorbeeld tijdelijk moeite hebben met fijne motoriek, zoals het nauwkeurig aanraken van kleine knoppen op een touchscreen. Digitale toegankelijkheidopties zoals vergrote knoppen of het gebruik van alternatieve invoermethoden bieden een uitkomst.
Welke wet- en regelgeving is er rondom digitale toegankelijkheid?
Sinds 2008 moet de overheid zorgen dat haar websites en applicaties voor iedereen toegankelijk zijn. Op 1 juli 2018 werd dit vastgelegd in het ‘Tijdelijk besluit digitale toegankelijkheid overheid’. Vanaf 2023 is het tijdelijk besluit onderdeel geworden van de Wet digitale overheid (Wdo). De overheid moet volgens deze wet richtlijnen van de Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) volgen. Dit zijn richtlijnen die ervoor zorgen dat websites en apps goed te gebruiken zijn door iedereen, inclusief mensen met een beperking. Denk aan mensen die moeite hebben met zien, horen, of bewegen.
De WCAG schrijft voor hoe je een website (en de inhoud) zo kunt maken dat iedereen de informatie kan lezen, begrijpen en gebruiken. Er zijn 3 niveaus binnen de WCAG, die aangeven hoe toegankelijk jouw website is, namelijk: A, AA, en AAA. Niveau A vormt de absolute basis voor toegankelijkheid. Volgens de wetgeving moeten overheidswebsites voldoen aan niveau A en AA.
Daarnaast heeft de Nederlandse overheid een 'nalevingsstatus' gepubliceerd: de status A,B,C,D of E. Deze status wordt toegekend aan een website of applicatie op basis van een aantal voorwaarden, zoals de uitslag van een WCAG onderzoek en de aanwezigheid van een toegankelijkheidsverklaring. Je kunt meer over de statussen lezen in onze vorige blog.
Wanneer voldoe je aan de wet Digitale toegankelijkheid?
Je voldoet aan de wet als je een ‘WCAG-EM onderzoek’ hebt laten uitvoeren (niet ouder dan 3 jaar) en een toegankelijkheidsverklaring hebt gepubliceerd. In de toegankelijkheidsverklaring staan de resultaten en verbeterpunten uit het onderzoek. Deze verklaring moet je minstens éen keer per jaar updaten. Als je tussendoor iets verandert, dan moet je de verklaring aanpassen. Je begint dan met status B of C. Je voldoet dan wel aan de wet maar je hebt geen toegankelijke website. De voorwaarde is dan dat je jouw website of applicaties moet verbeteren
Voldoe je aan alle 50 succescriteria van de WCAG (op niveau A en AA), dan heb je een toegankelijke website of applicatie en krijg je status A.
Wanneer voldoe je niet aan de wet Digitale toegankelijkheid?
Je bent niet toegankelijk als de website of applicatie status D of E heeft; in beide gevallen voldoe je niet aan de wettelijke verplichting. Je kunt beginnen met het publiceren van een toegankelijkheidsverklaring en het inplannen van een goed WCAG-EM onderzoek. Je krijgt dan status C en voldoet aan de minimale wettelijke verplichting, maar dan heb je nog geen toegankelijke website.
Waarom zijn zoveel overheidswebsites niet toegankelijk?
Er zijn verschillende redenen waarom overheidswebsites soms niet digitaal toegankelijk zijn. De redenen kunnen zowel intern (binnen jouw organisatie), als extern (bij jouw leverancier) zijn.
Overheidswebsites en de Archiefwet
Als een website niet langer functioneert of in gebruik is, dan kun je de website offline halen of vervangen. Het offline halen van een overheidswebsite zonder de juiste procedures kan in strijd zijn met de Archiefwet.
Dit is omdat overheidsinformatie, inclusief digitale content op websites, van publiek belang is. De Archiefwet zorgt ervoor dat deze informatie bewaard blijft voor toekomstige generaties, beschikbaar is voor het publiek en dat je het kunt gebruiken voor onderzoek.
Voordat een website offline gehaald wordt, moet er gezorgd worden dat alle informatie die onder de Archiefwet valt, op een juiste manier wordt gearchiveerd en toegankelijk blijft voor het publiek.
Wil je weten hoe je omgaat met websites en applicaties die niet meer in gebruik zijn? De Rijksoverheid heeft hiervoor een handreiking gepubliceerd samen met een stappenplan.
Neem dan contact op met Frank van den Hul en ontdek hoe wij jouw organisatie kunnen helpen.
